Vertrouwen, toewijding, ruimte – alles groeit door het te oefenen.

Vrij naar Robert Aitken, The Practice of Perfection

Zen meditatie

Centraal in de zen beoefening staat het mediteren. Allereerst de zitmeditatie. In de kern is die eigenlijk heel eenvoudig. Je zit stil, goed rechtop zodat je wakker, aandachtig, aanwezig kunt zijn, je knieën of voeten stevig op de grond. Je richt je aandacht op de ademhaling. Gedachten of emoties die opkomen merk je op, zonder er helemaal in mee te gaan. En als je merkt dat dat toch is gebeurd, dat je bijvoorbeeld in gedachten je to-do-lijstje aan het afwerken bent of heerlijk in de zon zit op het Bolwerk, dan richt je je aandacht opnieuw op je ademhaling. Zonder te hoeven oordelen over goed of fout en zonder te hoeven weten hoe het kwam dat je was afgedwaald.

Aandacht. Aandacht? Aandacht….

Aandacht maakt het leven rijker, en zen meditatie is een oefening in aandacht: vol-ledig aanwezig zijn. Alles wat we verder doen tijdens de meditatiebijeenkomsten is oefening in aandacht: lopen, luisteren en spreken, thee drinken, je meditatieplek op orde maken. Een meditatiebijeenkomst is een gelegenheid waarbij je niets anders hoeft te doen dan er te zijn: alleen dít. Dan kan zich opeens de rijkdom ontvouwen van alles wat er nú, híer, is.

Ruimte

Door mediteren ontstaat er steeds meer ruimte in je geest. Ruimte waarin

• je meer aandacht krijgt voor wat je ziet, hoort, ruikt, voelt en proeft. Gewone dingen verschijnen daardoor telkens als Nieuw…
• je gaat zien dat gedachten maar gedachten zijn, en je niet hoeft te reageren op wat er in je opkomt. Emoties en gedachten slepen je minder mee.
• je meer waarneemt wat er allemaal in je omgaat. Vanuit die zelfkennis, en meer begrip, groeit de liefde en het mededogen voor jezelf en anderen.
• er, als je het niet forceert, een diepe stilte in je kan ontstaan.
• je (alweer als je het niet forceert) kunt ervaren wat we in zen je ware natuur noemen, het grote bewustzijn waarin geen onderscheid is tussen zelf en ander.

Die ruimte groeit, gestaag als een boom, als je hem de tijd geeft. We kunnen niet, zoals de jonge boerenzoon uit een oud Chinees verhaaltje, de jonge plantjes helpen groeien door er aan te trekken. Maar door ruimte te geven aan de groei, groeit de ruimte.